Arabica Kahve Hakkında
Bilmeniz Gerekenler
Genellikle 'Arap kahvelerinin karışımı' veya '%100 Arabica kahvesi' gibi ifadelere bu türün yüksek kalitesine bir vurgu olarak sıkça rastlanır. Ancak bu kelimeler ne anlama geliyor? Yüksek kaliteyi belirtmek için yeterli mi?
Haydi birlikte
keşfedelim!
Bu konuda hem
sektördeki operatörlerin hem de tüketicilerin genelde büyük bir kafa
karışıklığı yaşadığını sıkça görüyoruz. Gerçek şu ki, "Arap kahvelerinin
karışımı" veya "%100 Arabica kahvesi" gibi ek açıklamalar bize
net bir şey söylemiyor.Yalnızca karışımın bir Arabica türü olduğundan
bahsediyor. Ancak bu bir karışım mı yoksa tek bir bölgeye
özgü mü? Kahve
nereden geliyor? Hangi rakımda yetiştirildi? Hangi çeşit? Hangi
yöntemle toplandı ve sonra işlendi? Ne düzeyde kavruldu? Bir Özel
Kahve mi?
Basit bir kıyaslama
yapmak gerekirse, tüm diğer bilgileri vermeden "Arabica" demek, genel
anlamda "kırmızı şarap" demek gibidir, ama hangi kırmızı şarap? Hangi
bölgeden, hangi bitki çeşidi, hangi aromatik profil, hangi yıl?
Dolayısıyla, kahveyi, kalitesini ve olası tad profiline gerçekten anlayabilmek için başka bilgilere ihtiyacımız vardır.
Arabica kahveden ne bekliyoruz?
Kuşkusuz ki büyük bir
kalite farkı bekliyoruz ve bu kısmen doğru. Gerçekten de aromatik çeşitlilik ve hassasiyet
nedeniyle Robusta çekirdekleri daha değerli olarak kabul edilirler. Sonuç
olarak çok hoş, çok kokulu ve yoğun bir kahve bekleriz. Peki
gerçekten böyle mi?
Arabica kahveleri her
yudumda şaşırtan geniş bir aromatik spektrum sunabilir. Bununla birlikte,
genellikle iyi bir asidite ve tatlılık ile daha az acılığa sahiptirler. Bu
nedenle, düşük asidite ve daha fazla acı isteyen bir kahve arıyorsanız, tek bir
köken veya %100 Arabica karışım sizin için uygun değil!
Arabica kahveleri
şayet doğru bir şekilde seçilip kavrulurlarsa, genellikle çok kokuludur. Şarap
dünyasıyla başka bir kıyaslama yapalım: tek bir tür şarap, şarap mahzeni veya
hazırlama yöntemi yoktur. Neyse ki her damak zevkini, beklentiyi ve bütçeyi
tatmin etmek için neredeyse sonsuz bir seçeneğimiz var. Aynı şey kahve için de
geçerlidir.
Bir kavurucu aşırı
miktarda üretim odaklı olmak istiyorsa, kalite kesinlikle çok düşük olacaktır. Ayrıca,
uygulanan kavurma seviyesi de göz önünde bulundurulmalıdır, çünkü bu kalıcı bir
şekilde aromatik profili etkiler. Aslında, dünyanın en iyi kahvesini
seçebiliriz, ancak bu koyu bir seviyede, yakarak kavrulursa, fincanda
bahsettiğimiz inanılmaz aromatik notaları asla bulamayız. Sadece güçlü bir
acılık ve yanık kokularını buluruz.
Yoğunluk; Büyük ölçüde söz konusu kahveye, yani kökenine, çeşidine ve kavurma seviyesine bağlıdır. Bu nedenle, bir kahveyi tanımlamak için yalnızca "Arabica" terimini kullanmak zor. Bunun için çok fazla faktör olduğunu anladık. En önemlisi, yalnızca bu terimi kullanarak bir kahveyi tanımlayan ve diğer özellikleri bilmeyen biri belki de hakkında konuştuğunu bilmiyor ve muhtemelen sattığı ürünü de tanımıyor olabilir.
Teknik Olarak Arabica Kahvenin Tanımı
Arabica, Robusta
(Kanephora) ile birlikte dünyanın en çok işlem gören kahve türlerinden biridir.
Yine şarapla kıyaslama yapmak gerekirse, Arabica ve Robusta arasındaki farklardan bahsettiğimizde, adeta beyaz şarap ile kırmızı şarap arasındaki farkları konuşuyormuş gibi iki zıt dünyadan bahsediyor oluruz.
Arabica'yı tanımlayalım:
Bu bitki, 15°C ile
24°C arasındaki sıcaklıklara sahip subtropikal ve tropikal iklimleri tercih
eder. Aşırı
yüksek sıcaklıklara karşı duyarlılığı nedeniyle yüksek rakımlarda yetişir.
Deniz seviyesinden 700 m yükseklikten başlayarak, 2200/2400 m yüksekliği
aşabilir. Ayrıca, Arabica bitkisi 44 kromozoma sahiptir,
yani Robusta'nın 22 katıdır. Bu onu otogam yapar, yani kendiliğinden
tozlaşabilir, bu nedenle üreme için böcekler ve ya hava koşullarına bağımlı
değildir. 6 metreye kadar büyüyebilir, ancak işçilerin
işini kolaylaştırmak için genellikle 2 m civarında budanır. Çiçeklenme
ve ardından meyvelerin olgunlaşması yılda bir kez gerçekleşir ve yaklaşık 6-9
ay sürer. Çekirdek uzun (8-12 mm), düz ve oval, sinirli
bir merkezi olukla birlikte gelir. Robusta'nın yarısı kadar kafein içerdiği için
pek acı değillerdir, yaklaşık olarak %0.8 ile %1.6 arasında değişir.
Yüksek rakımlarda
yetiştiği için çok kokuludurlar: dağların tipik gün ve gece sıcaklık aralığıyla
bitki daha yüksek bir yoğunluk geliştirir. Bu da daha fazla şeker ve yağın
yoğunlaşmasına olanak sağlar ve bu da daha geniş ve ince bir aromatik profili
geliştirmeye yardımcı olur.
Kullanılan temel
aromatik tanımlayıcılar ise; meyvemsi, çiçeksi, çikolata, fındık ve
narenciyedir.
Son olarak, espresso halinde çıkarıldığında, ince bir dokuya sahip, kompakt, kalıcı, parlak ve ipeksi bir kremaya sahiptir.
Arabica Kahvenin Tadı
Daha önce de
söylediğimiz gibi, Arabica kahvelerinin hepsi aynı değildir.
Şimdi ise yeşil
kahvenin işlenme yöntemlerine de hızla bir göz atalım.
Tüm Kolombiya
kahvelerinin badem izleri taşıdığı söylenemez, sadece çoğunluğunun bu özelliği
taşıdığı söylenebilir. Ayrıca yeşil kahvenin işlenme yöntemleri de farklıdır.
İki temel yöntem olarak yıkama ve doğal işleme yöntemlerinden bahsedebiliriz.
İlk yöntem, yıkama:
Fermantasyon aşaması sayesinde kahveye daha geniş bir aromatik profil sunar ve
belirgin bir asidite ile birleştirir.
İkinci yöntem ise, Doğal yöntem: daha kremalı, dolgun ve tatlı bir fincan sunar, böylece hafif asiditeyi iyi bir tatlılık ve yuvarlaklıkla dengeler.
Sonuç
Arabica kahveleri hasarlı
çekirdeklerden arınmışsa, yüksek derecede seçilmişse, orta veya açık
kavrulmuşsa genellikle iyi kahvelerdir.
Tek başına
"Arabica" kelimesi, tüm bağlam olmadan hem kalite hem de kahve lezzet
profili hakkında pek fazla şey anlatmaz. Arabica'nın genellikle tatlı, asidik ve
çok aromatik olduğunu, Robusta'nın ise daha acı, dolgun ve kafein bazlı
olduğunu belirtelim.
Yıkama veya doğal
işleme yöntemine bağlı olarak daha az veya daha fazla tatlı, asidik veya dolgun
olabileceğini ya da çeşidi ve kökenine bağlı olarak farklı aromatik profillere
sahip olduğunu belirtelim.
Kapanış Öncesi Kısa Bir Hatırlatma
Pazarda genellikle şu
tarz durumlarla genellikle karşılaşabiliriz: " %100 kaliteli Arabica
karışımı" yazan bir paketi analiz ve test ettiğimizde sonuç bazen hayal
kırıklığıydı olabilir. Gerçekten %100 Arabica olmayabilir, çünkü düşük kaliteli
robusta çekirdekleri de genelde karışımın bir parçasıdır. Kısacası, özetlemek
gerekirse: %100 Arabica yazmak kolaydır ve üretici bunun için ek bir
çabaya girmez.
Bu nedenle siz daha
ileri giderek, üç basit yol ile kendi kontrol listenizi oluşturabilirsiniz.
1. Marketlerde
dikkatli olun, genellikle %99'unda kaliteli kahve bulamazsınız.
2. Etiketi kontrol
edin; karışımı oluşturan farklı kahvelerin kökenlerinin belirtilip
belirtilmediği, kavurma seviyesi ve aromatik profili açıklamaları gibi diğer
kullanışlı bilgileri kontrol edin. Ayrıca yeşil kahvelerin rakımı ve işleme
yöntemleri gibi ayrıntılar veya daha fazla bilgi için bir siteye yönlendirmeler
olup olmadığına bakın.
3. Şirketin geçmişini
ve ne zamandır bu işle meşgul olduğunu sorun. Eğer bir kafede ve ya kavurucuda
iseniz; bu işi bilgi ve tutkuyla yapanların, sonunda ilgilenen birinin
kendilerine sorular sorduğunu, onunla ilgilendiğini duyduğunda memnuniyet
duyacağını size garanti ederiz. Şayet, ilk soruda bile tereddüt ediyorlarsa,
temelde ne sattıklarını bile bilmiyor olabilirler.